Dr. Kahraman KARAİSAOĞLU / Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Gebelik fizyolojik bir süreçtir. Normal gebelik süresince hemen hemen her organ sistemi, anatomik ve fonksiyonel değişimlere uğrar.
Üreme Organları
Rahim, gebe olmayan kadında yaklaşık 70 gr ağırlığında ve 10 ml bir boşluğa sahiptir. Gebelikle beraber rahim hacmi 5litreye çıkar. Hamilelikte yumurtlama olmaz. Gebelik boyunca rahim ağzı ve rahimin bir kısmı sarkabilir. İdrar torbası da bağ dokusunun zayıflaması nedeni ile sarkabilir.
Gebelik boyunca belirgin olarak artan vajinal ve servikal salgılar kalın ve beyaz bir akıntı oluşturur. Pamuklu iç çamaşırı kullanmak, iç çamaşırını sık değiştirmek, vajinal duş yapmamak ve tampon kullanmamak önerilmektedir.
Gebeliğin erken haftalarında kadınlar memelerinde hassasiyet artışı ve sızı hissederler. 2’nci aydan sonra memede büyüme görülür ve bazen koyu kıvamlı sarı renkli bir akıntı (‘kolostrum’) gelebilir.
Cilt
Gebeliğin ortalarından başlayarak karın derisinde kırmızı, düzensiz çizgiler gelişebilir. En önemli risk faktörleri gebelik boyunca alınan kilolar, genç anne yaşı ve aile öyküsüdür. Karın derisinde, yüzde kahverengi lekeler oluşabilir. Gebelik maskesi olarak adlandırılır. Doğumdan sonra kaybolur veya önemli ölçüde azalır. Hızlı kilo alımından kaçınmak, güneş kremleri ve şapka kullanmak cilt problemlerini azaltmaktadır.
Kalp-Damar Sistemi
Son haftalarda rahmin büyümesi ile toplar damarlara bası olur ve bu durum tansiyonun düşmesine sebep olur. Sol yana yatarak bebeğe daha çok oksijen gitmesi sağlanmalıdır.
Varis veya hemoroid gebelikte görülebilir. Uzun süre ayakta ve oturma pozisyonunda kalmama önerilir. Her fırsatta ayakları düz uzatarak veya 15-30 cm yükselterek dinlenmek, kabızlık koruyucu önlemlere dikkat etmek önerilmektedir.
Solunum Sistemi
Rahmin büyümesi ile diyaframa bası olabilir ve solunum sıkıntısı yaşanabilir.
Boşaltım Sistemi
Gebeliğin ilk 3 ayı ve son 3 ayında idrara çıkma sıklığı artar. Çay ve kahve alımını kısıtlamak, uyumadan önce sıvı alımını azaltmak ve hijyene dikkat etmek önerilmektedir.
Sindirim Sistemi
Dişetlerinde şişme ve kanama görülebilir. Diş çürükleri olabilir. Önlemek için yumuşak bir fırça ve diş ipi kullanmak faydalı olabilir. Gebelik reflüsü olabilir. Yatmadan önce yemek yememek, gaz yapıcı ve asit arttırıcı besinler tüketmemek, uyurken başınızı yüksekte tutmak şikayetlerinizi rahatlatabilir. Barsakların çalışması yavaşlar, kabızlık ve gaz sorunları olabilir. Buna karşılık günde 8-10 bardak su tüketmek, posa içeriği yüksek besinler tüketmek faydalı olabilir.
Kas ve İskelet Sistemi
Büyüyen rahmin öne doğru olan pozisyonu ağırlık merkezini kaydırır ve bu gebelikte aşırı sırt ve bel ağrısı çekmenize sebep olur. Yerden bir şeyler alırken dizleri kırarak eğilmek, otururken sırt ve belin dik durmasına dikkat etmek, topuklu ayakkabı giymemek ve egzersiz yapmak şikayetlerde azalma sağlar.
Gebelik fizyolojik bir süreçtir. Ancak her gebede, gebeliğe bağlı, istenmeyen ve riskli durumlar gelişebilir.
Bu nedenle ortaya çıkabilecek riskli durumların erken dönemde saptanması ve müdahale edilebilmesi için her gebenin düzenli aralıklarla bir Kadın Doğum doktoruna gitmesinin hayatî önemi vardır.
(05313713248 / @dora_kadindogum)